Onnodige fouten – een veelvoorkomende nachtmerrie voor veel tennissers. Een soort slag waarbij de bal niet binnen de lijnen valt, maar uit is of in het net belandt. In dit artikel bespreken we hoe je met zulke fouten omgaat.
Hoe ouder ik word, hoe meer ik tennis niet alleen vanuit technisch, maar ook vanuit psychologisch oogpunt bekijk. En dat laatste oogpunt is uiteindelijk veel belangrijker als je al langere tijd tennist. Met de juiste mentale instelling kun je zowel moeilijke als relatief makkelijke wedstrijden winnen. Je vraagt je misschien af of je in eenvoudige wedstrijden überhaupt iets kunt trainen en verbeteren. Maar juist in deze wedstrijden blijkt of je echt van tennis houdt. Je kunt een gemakkelijke wedstrijd alleen zelf verliezen, door te laks te zijn, of juist overgemotiveerd om met een dubbele bagel, dus 6:0 6:0, te willen winnen.
Zo ziet het eruit vanuit het perspectief van een speler. De baan is kleiner in de training, maar wordt groter in een wedstrijd.
Om te begrijpen hoe je onnodige fouten kunt elimineren in tennis, is het van doorslaggevend belang om niet voor een specifiek resultaat te willen spelen. Gek genoeg was ik hier tot voor kort zelf niet toe in staat en probeerde ik altijd voor het best mogelijke resultaat te gaan. Natuurlijk houd ik me nog steeds aan deze instelling vast, maar ik maak er geen punt meer van als de dingen niet helemaal lopen zoals ik me voor de wedstrijd had voorgesteld. Tegen erg zwakke tegenstanders ging ik ervan uit dat ik met 6:0 6:0 zou winnen en als dat niet lukte, was ik boos op mezelf en hield ik een bittere nasmaak over. Het ergste was voor mij altijd de score 5:0. Op dat moment barstte ik altijd van de zenuwen omdat ik er 6:0 van wilde maken. Is dat niet paradoxaal? Om met 5-0 voor te staan en bloednerveus te zijn? Absurd natuurlijk.
Helaas verloor ik vaak juist die zesde game en daarmee ook een beetje de motivatie om door te spelen. Moeiteloze wedstrijden veranderden daardoor zonder enige reden in een drama, omdat mijn gedachten in het verleden bleven hangen en ik me niet op het actuele punt richtte. Dan regende het opeens onnodige fouten en kwam er geen einde aan de ellende. Pas de laatste jaren ben ik gaan inzien dat de score weliswaar belangrijk is voor mijn ego, maar als zodanig geen betekenis heeft. Belangrijker is hoe je de wedstrijd als geheel benadert. Of je ervan kunt genieten en wie het laatste punt wint. Het is essentieel om je te realiseren dat de totaalscore er simpelweg niet toe doet.
Het is belangrijk om spelers uit te leggen dat het geen schande is om de bal naar het midden van de baan te slaan. Het belangrijkste is lengte, snelheid en rotatie.
Direct gerelateerd aan het bovenstaande is vaak te veel zelfkritiek na een fout. Een tennisser moet fouten maken om ergens te komen. Een onnodige fout in tennis betekent dat je iets hebt geprobeerd, maar dat het niet werkte en dat je iets moet veranderen. Een onnodige fout is een signaal, een alarmbelletje dat aangeeft dat je iets niet goed doet in je inspanningen. Een onnodige fout is eigenlijk het beste wat je kan overkomen in een wedstrijd, maar alleen als je er meteen van leert. Rafael Nadal, een van de beste spelers uit de tennisgeschiedenis, is een meester in het zichzelf ter plekke te corrigeren. Aan zijn ogen en gebaren direct na een onnodige fout is af te lezen hoe de fout hem spijt en hoe hij hem analyseert. Hoogstwaarschijnlijk denkt hij bij zichzelf: dit werkt niet, dat doe ik niet nog een keer. En meestal maakt hij dezelfde fout ook geen tweede keer.
Er is een verschil tussen een onnodige fout maken uit laksheid en een fout begaan omdat je iets nieuws, onverwachts of verrassends wilde proberen. Om jezelf je eigen fouten te kunnen vergeven, moet je elke bal serieus benaderen. Dan zul je zulke fouten niet erg vinden, omdat het in feite testslagen zijn die je de weg vooruit moeten wijzen. Een onnodige fout is dus niet onnodig door de druk die je tegenstander uitoefent, maar door je eigen druk op jezelf. Het is belangrijk om meteen goed te analyseren waarom je de fout hebt gemaakt. De eenvoudige regel is dat bijna elke onnodige fout in het net een fout is in je voetenwerk. Verbeter dat dan ook meteen.
Een speler die door jou achter de baseline wordt gehouden, kan het je niet lastig maken vanaf het midden van de baan.
Een bal die je uit slaat achter baseline doet minder pijn. Erger zijn ballen die in de tramrails terechtkomen. Deze duiden vaak op overgemotiveerd spelen en zijn voor veel spelers een bron van enorme frustratie. En je hoeft eigenlijk maar één ding te doen: niet op de lijn spelen, maar op vrijwel elke andere plek op de baan, waarbij je het schot volle bak speelt. En dat vanuit elke positie en in elke situatie. Sommige mensen zien 'vol' als een risico, maar dat is het niet. Je speelt de slag simpelweg zoals je zou doen tijdens een training als er niets op het spel staat – ontspannen en zonder krampachtige poging tot precisie. Zorg ervoor dat je je eigen potentieel (of anders gezegd energie) niet blokkeert om de zekerheid van je slagen te vergroten. Ik heb deze regel de afgelopen jaren ontdekt en het verschil in de zekerheid van mijn slagen is aanzienlijk. Voorheen probeerde ik alle ballen tegen de lijnen te spelen om winners te produceren. Ik mikte voortdurend op de lijnen, wat vaak juist in 2 cm buiten de lijn resulteerde. Ervaring heeft me inmiddels geleerd om zo te spelen dat ik zo weinig mogelijk onnodige fouten en fouten in het algemeen maak. Laat je tegenstander het zelf maar uitspelen als hij er klaar voor is! Maar bega zelf geen misser.
De cruciale factor die je aantal onnodige fouten op magische wijze zal verminderen, is het stellen van grenzen in je hoofd. Als je deze regel begrijpt en je ego loslaat, gaat er een hele nieuwe tenniswereld voor je open. Zorg er bij de return voor dat je een lange bal die naar het midden van de baan wordt geserveerd zo retourneert dat hij voor de voeten van je tegenstander terechtkomt. Vermijd het spelen van hoeken in situaties waarin je je beweging en de rally niet onder controle hebt. Stel de zijlijnen in je hoofd 1-1,5 meter richting het midden van de baan in. Speel je slagen hoger over het net. Geen strakke ballen meer. Speel alle slagen echter wel met full swing met het idee om middenin en halverwege de baan te spelen. Wil je een crossbal spelen? Prima. Speel hem dus kruislings, maar met het idee om hem dichter bij het midden te spelen. Zwaai voluit alsof er niets op het spel staat en je zult zien dat de bal op magische wijze dichter bij de lijn komt. Bovendien zal hij veel kracht hebben. Door deze tolerantie in te stellen, krijg je het gevoel dat de baan groter is dan hij in werkelijkheid is. Als je de baan en zijn afmetingen eenmaal gevoelsmatig zo hebt ingesteld, raak je vaak in een aangename trance tijdens de rally's. Je let niet meer op je tegenstander of op je eigen druk om nauwkeurig te spelen, maar concentreert je alleen nog op de bal over het net krijgen, de balhoogte, de spin en de energie die je de bal meegeeft. Dit gevoel is rustgevend en zorgt ervoor dat je mentaal ontspannen kunt spelen.
Het idee dat wanneer profs de ene bal na de andere op de lijn plaatsen, dit te danken is aan hun inspanning om de bal zo nauwkeurig te willen spelen, klopt niet. Profs hebben een perfect spiergeheugen ontwikkeld, waarbij ze hun slagen automatisch altijd volle bak spelen. Ze willen daarbij niet bewust de lijnen te raken, maar dat gaat vanzelf omdat ze hun swing niet inhouden. Ze spelen zo ontspannen mogelijk en hebben de afmetingen van de baan onder de duim. Nog een voorbeeld uit de praktijk. Als je met 130 km/u in een auto op de snelweg rijdt, kijk je ook niet voortdurend naar de midden- en zijlijnen om te voorkomen dat je crasht. Je rijdt simpelweg in het midden en volgt je omgeving vanuit je ooghoeken. Dit is precies hoe je je bij tennis moet gedragen – houd altijd het midden van de baan in gedachten. Meer in het midden van de baan spelen, maar met extra energie en rotatie, brengt nog een voordeel met zich mee. Je minimaliseert zo de hoek waaronder je tegenstander de bal terug kan spelen en beperkt zo zijn creativiteit. Het gebeurt namelijk vaak dat degene die het spel opent door een grote hoek te spelen, de rally uiteindelijk verliest. Dit opent de baan voor de tegenstander, die kan counteren met een nog grotere hoek en meer opties heeft om de bal te spelen en zo het punt te pakken.
Pionnen achter de servicelijn op 1-1,5 m van de zijlijnen
Er zijn wedstrijden waarin je tegenstander een of twee klassen beter is dan jij. In zo'n geval zit er niets anders op dan de 'vooraf verloren' wedstrijd zo lang mogelijk te rekken en te hopen dat je tegenstander een vormcrisis krijgt. Op dit soort wedstrijden zijn twee strategieën, of eigenlijk een combinatie ervan, van toepassing. De eerste is om vanaf het allereerste begin met maximaal risico te spelen. Helaas werkt deze optie niet vaak. Op deze manier kun je je tegenstander de eerste paar games misschien verrassen, maar daarna raakt hij aan je spel gewend. Bovendien is spelen op risico op de lange termijn niet rendabel. Je kunt een set lang misschien wel de ene lijn na de andere raken, maar daarna zal je bloedvorm waarschijnlijk als bij toverslag verdwijnen en is het feest voorbij.
Het is veel beter om voor alle ballen te vechten door ze goed terug te slaan in de vorm van lange ballen naar het midden van de baan met meer energie en rotatie. Laat je tegenstander het maar uitspelen als hij zo goed is. Geef geen gratis ballen weg door onnodige risico's te nemen. De wedstrijd gaat dan razendsnel voorbij zonder dat je zelf weer in je spel kunt komen. Opnieuw geldt dat betere, meer ervaren spelers goed gebruikmaken van de hoeken. Als je een goede crossbal naar de kleine hoek speelt, verwacht dan een nog betere crossbal of een lange passing langs de lijn terug. Een van de zeer goede en bewezen varianten tegen betere tegenstanders is gevarieerd spel in de vorm van relatief veel dropshots en af en toe naar het net gaan. Ook al zal je tegenstander je dropshot meestal op tijd halen of gemakkelijk langs je heen slaat als je bij het net staat, toch zal de nieuwe variatie in je spel aan hem gaan knagen. En dat kan weer invloed hebben op zijn spel en zijn spelplan verstoren.
Ten slotte een korte samenvatting van onze uiteenzetting. Onnodige fouten spelen zich vooral in je hoofd af en zijn het resultaat van je voorbereiding op de slag, je consistentie en je eerlijkheid. Als je een onnodige fout maakt, evalueer deze dan onmiddellijk. Bij de volgende slag moet je al van je fout hebben geleerd. Maar blijf er niet te lang mee zitten. Heb je een slechte forehand geslagen? Jammer, maar niet meer terug te draaien. Concentreer je onmiddellijk op de volgende bal. Speel de ballen niet te dicht op de zijlijnen. Bij tennis gaat het niet om het aantal winners, maar om constant spel met zo min mogelijk fouten. Maak de baan visueel kleiner en speel meer naar het midden. En speel tegelijkertijd sneller en met meer rotatie. Paradoxaal genoeg zal dit tot gevolg hebben dat de baan groter aanvoelt en je de indruk krijgt dat je de bal niet kunt missen.
Een lange slag naar het midden van de baan heeft veel meer kracht dan je denkt. Een hoek daarentegen biedt je tegenstander allerlei manieren om je te slim af te zijn en aan het rennen te krijgen. Speel gevarieerd tennis en vergeet niet om dropshots te spelen en af en toe naar het net te gaan. Probeer niet om sneller en harder te slaan dan je betere tegenstander – zulke spelers zijn juist vaak blij met snelle ballen. Een bal verliezen is niet erg als je aan je spel werkt en een nieuwe spelvariant uitprobeert. Sta jezelf toe om een fout te maken en haal er het positieve uit. Erken de kwaliteiten van je tegenstander, maar leg je nooit vooraf bij een nederlaag neer. Je benadering van de wedstrijd bepaalt hoe tevreden je kunt zijn na afloop. De score van de wedstrijd is niet zo belangrijk. Als je met opgeheven hoofd verliest, kom je weer een stapje verder in de wetenschap dat je alles hebt gegeven. Onthoud dat een onnodige fout het beste waarschuwingsteken is dat je iets verkeerd hebt gedaan. En bovenal, geniet van tennis, ook op momenten dat het niet meezit. Alles gaat beter met een glimlach. Veel succes – ik hoop dat je tijdens je wedstrijden steeds minder onnodige fouten zult maken.
Wij hebben een gids voor je samengesteld om de eerste stappen van je hardloopleven te vereenvoudigen. Bekijk onze 7 tips die het hardlopen niet alleen extra leuk maken, maar je ook zullen helpen om het risico op blessures of overbelasting te verkleinen.
Het Wilson Blade V9 racket is ideaal voor gevorderde spelers en clubspelers die op zoek zijn naar controle, stabiliteit en spin. Het biedt de comfort en controle die nodig is om beter te kunnen spelen.
Wees voorbereid op slagen vol precisie, snelheid en compromisloze stabiliteit. Pure Strike is niet voor iedereen, maar als het racket bij je past, staan je onvergetelijke tenniservaringen te wachten.
De lancering van de Thule Urban Glide 3 komt eraan. Ontdek de nieuwe functies, zoals de verstelbare rugleuning, meer bergruimte en het model met vier wielen.
Reizen met een hond was nog nooit zo makkelijk. Thule Allax zorgt voor de veiligheid en het comfort van je huisdier met een vleugje luxe. Lees waarom dit de beste keuze is voor je avonturen.
Hoe ziet de splinternieuwe modellijn van Yonex Percept tennisrackets eruit? Je zult ze fantastisch vinden als je op zoek bent naar comfort, precisie en slagzekerheid.
